වයග්‍රා ගැන අහලවත් නැති අවුරුදු 18ට වැඩි කෙනෙක් ඉන්න පුළුවන් කලාතුරකින්. ඒ පුංචි නිල් පෙත්ත පිරිමින්ට ශෘංගාර සුබාරංචියක්. ඒත් එක පරීක්ෂාකාරී නර්ස් කෙනෙක් නොහිටියා නම් ඔය මැජික් පෙත්ත පිරිමින්ට නැති වෙන්න ඉඩ තිබුන.
ෆයිසර්ලගෙ මේ ශිෂ්න කෙලින් කරන බ්ලොක් බස්ටර් පෙත්ත එන්නෙ 1998දි. ඒක හැම තැනම පැතිරුනා. ෆයිසර් වාර්තාවල හැටියට මිලියන 62ක් ලෝකෙ පුරා පිරිමි මේ පෙත්ත අරගත්තා. එක්සත් ජනපත මිලිටරිය විතරක් අවුරුද්දට ඩොලර් මිලියන 41ක් මේ වෙනුවෙන් වියදම් කරනවා. 2020දි මේ බ්ලූ පිල් එක වෙනුවෙන් ෆයිසර් එකට තිබුනු පේටන්ට් එක අවසන් වෙනවා.
මේ ඩ්‍රග් එක කොයිතරම් ජනප්‍රිය වුනත් මේක විද ්‍යාඥයො උවමනාවෙන් හොයාගෙන ගිය එකක් නෙමෙයි. වයග්‍රාවල ක්‍රියාකාරී සංයෝගය වුනු සිල්ඩිනෆිල් හොයාගත්තෙ හෘදයාබාධවලට ප්‍රතිකාර කරන්න. හදවතේ රුධිර නාල විශාල කරන්න එකයි ඒකට පැවරුනු වැඩේ වුනේ. සත්තු යොදාගෙන මේ ගැන පර්යේෂන කළාම මේක හොඳ මට්ටමකට වැඩ කළා. සැලකිය යුතු නරක තත්වයන් උද්ගත වුනෙත් නෑ. ඒ නිසා 90 ගනන්වලදි මේ පෙත්ත සායනික පරීක්ෂාවන්ට ගෙනාවා. ඒ කියන්නෙ මිනිස්සුන්ට ඩ්‍රග් එක ලබාදුන්නා.
කිසි ප්‍රශ්නයක් වුනේ නෑ. ඒත් ඒ රිසර්ච් එකේ එක අසාමාන්‍ය කාරණයක් සඳහන් වුනා. මේ අයව පරීක්ෂා කරපු නර්ස්ලා කියල තිබුන මේ පිරිමි හැමෝම වගේ මුනින් අතට හැරිලා අපහසුවෙන් ඉන්නවා කියල. ඒ කාලෙ ෆයිසර් එකේ මේ පර්යේෂනය බාරව හිටපු ජෝන් ලාමැටිනා මේ ගැන පොඩ්කාස්ට් එකක කියනවා.
“හොඳටම පරීක්ෂාකාරී නර්ස් කෙනෙක් තමයි මේක මුලින්ම වාර්තා කලේ. එයා කිව්වා මේ පිරිමි ලැජ්ජාවෙන් ඉන්නෙ මොකද ඒ ගොල්ලොන්ගෙ ශිෂ්නයන් දරුණු විදිහට ප්‍රානවත් වෙලා නිසා කියල”
හදවතේ නෙමෙයි වයග්‍රාවලින් පිරිමින්ගේ ශිෂ්නයේ රුධිර වාහිනී විශාල කරලා තිබුන. ශිෂ්නයට රුධිරය සැපයෙනවා වැඩි වෙද්දි ශිෂ්නය ප්‍රානවත් වෙනවා.
සිල්ඩිනෆිල් වැඩ කරලා තිබුන. ඒත් ඕන තැනට නෙමෙයි. ඒත් ඒකෙන් තමයි මේ නිල්පාට පිරිමි බලය රකින පෙත්ත බිහිවෙන්නෙ.
ඇමරිකානු ආහාර සහ ඖෂධ අධිකාරිය විසින් 98දි ශිෂ්නය ප්‍රානවත්වීමේ ආබාධ සඳහා වයග්‍රා අනුමත කරනවා. ඊට පස්සෙ විද ්‍යාඥයො ආපහු තමන් කරන්න හදපු වැඩේ උත්සාහ කළා. ඒ ගොල්ලො මාත්‍රාව දෙගුන කිරීමෙන් හදවතේ ආබාධවලට ප්‍රතිකර්මයක් හොයන්න බැලුවා. ඒක හරි ගියා. 2005දි ඒ ඩ්‍රග් එක අනුමත වෙනවා රිවෂියො නමින්.
කොයිතරං ප්‍රයෝජනවත් වුනත් මේ වයග්‍රා හින්ද ලංකාවෙ මැතිඇමතිවරු පවා අමාරුවෙ වැටිලා තියෙනවා. අසංක සායක්කාර ‘මං කෙලින් මිනිහෙක්’ කියල නාට්‍යයක් පවා මේ ගැන හදලා තියෙනවා. ඒක නිසා වයග්‍රා පාවිච්චි කරනවා නම් අනිවාර්යෙන්ම වෛද ්‍ය උපදෙස් අරගෙන කරන්න. නැත්තං අපේ ආස්වාදය රටේම ආස්වාදයක් වෙන්න ඉඩ තියෙනවා.
